Niniejszy artykuł ma za zadanie podniesienie świadomości społecznej w temacie zdrowia poprzez edukację społeczną / zdrowotną i nie jest poradą medyczną czy rekomendacją w myśl rozumienia przepisów prawa. Stan zdrowia i możliwe działania terapeutyczne / profilaktyczne należy konsultować z pracownikiem ochrony zdrowia w danym zakresie jego kompetencji.
Lp. | Objawy istotne dla fizjoterapii | Cel terapii | Metody fizjoterapeutyczne, rodzaje zabiegów i ćwiczeń |
1) | Zaburzone funkcjonowanie: indywidualno-społeczne, koordynacji wzrokowo-ruchowej, użycia słów (mowy), lokomocji i kontroli postawy | Określenie deficytów i profilu funkcjonowania w określonych obszarach | Test Denvera (przesiewowy); test przesiewowe SI (integracja sensoryczna); testy funkcjonalne; testy zadaniowe i wykonywania poleceń; wywiad z rodziną i obserwacja zachowań |
2) | Nieprawidłowe odruchy pierwotne – ssanie i połykanie | Normalizacja odruchów | Pełzanie; stymulacja oralna (trening ssania – już w pierwszych dniach życia – w tym na Oddziale Intensywnej Terapii); praca manualna w obrębie szyi u starszych dzieci pod kątem możliwości przyjmowania pokarmu stałego (krtań – odruch połykania: wymuszanie, wyciszanie, timing) |
3) | Trudności w oddychaniu (niedodma płucna na bazie zmienionej budowy górnych dróg oddechowych) | Poprawa parametrów oddechowych i komfortu oddychania; zapobieganie powikłaniom płucno-krążeniowym i niedotlenieniu | Pozycje ułożeniowe, drenażowe, ćwiczenia oporowe z użyciem rąk lub przedmiotów ćwiczeniowych (klinów, wałków, taśm itp.) |
4) | Trudności w zmianie i utrzymaniu pozycji siedzącej | Torowanie i uzyskanie zrównoważonej pozycji siedzącej jako bazy do dalszych działań terapeutycznych | Stymulacja wymuszona siadu (Vojta); nauka siadu metodą analityczną (Bobath); ćwiczenia wzmacniające mięśnie i części ciała odpowiedzialne za siedzenie; wykorzystanie uzyskanej pozycji (kamienia milowego) do innych, wskazanych, funkcjonalnych czynności (np. oceny otoczenia, funkcji sięgania, chwytu, przechodzenia w inne pozycje) |
5) | Zaburzony wzorzec chodu (o ile chód w ogóle występuje) | Torowanie i uzyskanie wzorca chodu zbliżonego do fizjologicznego | Chodzenie po nierównej powierzchni, przy drabinkach, poręczach, z użyciem chodzika, ćwiczenia w dynamicznym podwieszeniu, nauka chodu metodami: analityczną, syntetyczną, mieszaną; metoda Vojty, Bobath (i inne neurorozwojowe) |
6) | Zaburzenie postawy (wady postawy, skolioza idiopatyczna) | Zapobieganie deformacjom i wynikającym z tego powikłaniom fizjologicznym, ortopedycznym i morfologicznym | Ograniczona forma współpracy dla metod specyficznych; priorytet – poprzez dostępne formy kinezyterapeutyczne w formie zabaw, pojedynczych stymulacji – wpływ na cechy motoryczne adresowane dla lokalnych i (odpowiednio) globalnych grup mięśniowych (np. pod kątem siły), wpływających na postawę ciała (statyczną i dynamiczną); kompensowanie zmian progresywnych, priorytet – zachowanie funkcji lokomocyjnych; masaż |
7) | Dysplazja stawów biodrowych | Zapobieganie powikłaniom i tworzenie bazy do ruchu (stabilny i dobrze rozwinięty aparat stawowy) | Leczenie zachowawcze (ortezy), kinezyterapia (szczególnie w pogłębianiu zakresu ruchu i jego parametrów siłowo-koordynacyjnych w kierunkach: zgięcie, odwiedzenie, rotacja wewnętrzna – biodra), nauka chodu, |
8) | Obniżone napięcie mięśniowe (wiek niemowlęcy) | Torowanie odruchów mięśniowo-nerwowych; tworzenie bazy do ruchu | Pełzanie, metoda Vojty / Bobath / PNF |
9) | Podwyższone napięcie mięśniowe (dzieci – 2 rok życia); wzmożone odruchy ścięgniste, porażenie lub niedowład układu piramidowego lub korowego, porażenie wiotkie, | Wyciszanie odruchów przetrwałych i obniżanie napięcia mięśniowego | bujanie w ręczniku / kocu, fotel bujany, metoda Vojty / Bobath / PNF |
10) | Stopy płaskie / końskie / końsko-szpotawe | Korekcja wad stóp | Ćwiczenia korekcyjne, ortezy, ćwiczenia chodu i pionizacji |
11) | Hipermobilność stawów | Uzyskanie kontroli postawy i torowanie / stabilizacja wzorca chodu | Ćwiczenia propriocepcji, równoważne, stabilności (core stability), ćwiczenia stabilizacyjne stawów proksymalnych i obwodowych, poprawa wydolności fizycznej (ćwiczenia aerobowe), nauka chodu i wybranych grup mięśniowych |
12) | Zaburzenie koordynacji ruchowej | Poprawa propriocepcji, fizjologii chodu i kontroli postawy, nauka ruchów celowych | Ćwiczenia równowagi statyczne i dynamiczne, rolowanie po dywanie, przewroty, chodzenie (z pomocą lub bez) po nierównej powierzchni i torze, pełzanie po skośnym horyzontalnie torze (70-400 metrów dziennie); |
13) | Kamienie milowe – późniejsze, częściowe osiąganie etapów rozwoju psychomotorycznego | Torowanie i stabilizacja osiągniętych funkcji jako bazy do celowych ruchów dowolnych i czynności ADL | Obrót z pleców na brzuch, siad, pełzanie, stanie z podporem, chód, sięganie po przedmiot, chwyt, manipulacja |
14) | Zaburzony proces socjalizacji | Włączenie osoby chorej do życia społecznego (rówieśniczego) | Czynności opiekuńczo-psychologiczne – zachowania adaptacyjne, umiejętności językowe, powtarzalne zachowania, nastrój, wzorce postaw; postępowanie w oparciu o APA – interakcje, zabawa, wyobraźnia, dostosowanie aktywności grupy do możliwości chorego |
15) | Zaburzenia sensomotoryczne | Uzyskanie wizualnego i słuchowego skupienia (uwagi) | Stymulacja zmysłów (czucia powierzchownego, głębokiego, tele- i termoreceptorów); stymulacja dźwiękonaśladowcza, lokalizacja źródeł dźwięku, kamerton, ręczniki frotte (i inne tkaniny), pocieranie, dotykanie różnymi fakturami, kształtami, nazywanie przedmiotów (pokazywanie kart), rozróżnianie kolorów, pełzanie |
16) | Deficyt samoobsługi (zgodnej z wiekiem) | Trening umiejętności życia codziennego (ADL) | Praca nad możliwością przeprowadzenia zabiegów higienicznych w obrębie jamy ustnej; Praca nad napięciem mięśniowym umożliwiającym bezpieczne transfery (na różnych etapach opieki), ubieranie, kąpanie, załatwianie czynności wydalania w pożądanych do tego miejscach (w miarę uzyskania rozumienia / rozpoznania potrzeby u dziecka) |
17) | Bezdech senny (podłoże pulmonologiczne i neurologiczne / mięśniowo-neurologiczne) | Regulacja czasu, jakości i pory snu (nocnego) | Oklepywanie, wstrząsanie klatki piersiowej, pozycje drenażowe, elektrostymulacja, ćwiczenia oddechowe wzmacniające siłę mięśni i rozprężenie płuc, ćwiczenie przepony (oporowe) |
18) | Gazy w jelitach | Wypróżnienie z nadmiaru gazów / przysposobienie rodziców do tej czynności | Ćwiczenia zwiększające siłę i zmieniające napięcie tłoczni brzusznej; pozycje odciążeniowe (wspomagające pasaż gazów) |
19) | Zachowania autoagresywne | Wygaszanie odruchu ciągania się za włosy | Stosowanie pochwał (w odpowiedzi na sukces terapeutyczny), wymuszanie odpowiedzi responsywnej na bodziec (przerywający czynność / odruch; odcięcie od konsekwencji zachowania jakie dziecko przewiduje / oczekuje w związku z ciągnięciem się za włosy, czyli np.: wrażeń zmysłowych, bólu, itp.), zapewnienie dostępu do zabawek (odciągnięcie od źródła bodźca); wykazano związek pomiędzy zaprzestaniem zachowania w związku ze wygaszeniem odruchu ssania kciuka (także przetrwałego); wygaszanie odruchu samokrzywdzenia się (uderzania głową o przedmioty lub inne części ciała, gryzienia się) |
20) | Trudności w komunikacji | Nauka wyrażania siebie poprzez język naturalny (migowy) i dźwiękonaśladowczy | Trening wyrażania emocji i komunikacji (werbalnej i niewerbalnej), ekspresja potrzeb |
21) | Trudności w rozumieniu mowy | Stworzenie języka do porozumiewania się jak najbardziej zbliżonego do normalnego wzorca | Trening wykonywania poleceń i odpowiedzi na zadane pytania (opiekuńczo-funkcjonalne) |
22) | Zagrożenie urazami | Uzyskanie bezpiecznego profilu poruszania się | Trening zachowania bezpieczeństwa w przestrzeni publicznej (ang. pederastian safety skills) |
źródło: https://opiekarehabilitacyjna.pl/dla-opiekunow/rehabilitacja-w-domu/cri-du-chat-syndrome